Wondbehandeling

Een wond zorgt dat ziekteverwekkers gemakkelijk het lichaam kunnen binnendringen. De behandeling van een wond richt zich daarom op een zo snel mogelijke sluiting van de wond, om te voorkomen dat er meer schade wordt aangericht aan het lichaam.

In principe zijn oppervlakkige wonden goed zelf te behandelen of door de huisarts. De huisarts verwijst naar het Wondexpertisecentrum van het Slingeland bij: 

• grote en/of diepe wonden
• een trage genezing
• verslechtering van de wond
• risico op complicaties

Hoe ontstaat een wond

Een wond is een beschadiging aan de huid en/of aan organen. Wonden kunnen worden veroorzaakt door:

• een trauma (ongeluk);
• hitte;
• kou;
• chemische stoffen;
• straling;
• elektrische stroom;
• ziekten;
• medisch ingrijpen (bijvoorbeeld een operatie).
• te veel druk, bijvoorbeeld door strakke kleding of schoenen. Bij patiënten met een verminderd gevoel door bijvoorbeeld diabetes mellitus komt dit vaker voor.

Een wond kan zich beperken tot de huid, maar kan ook doorlopen in dieper gelegen weefsels, soms zelfs tot op het bot.

Beoordeling van de wond

De wondbehandeling begint met het verzamelen van gegevens over het ontstaan van de wond en over uw gezondheidssituatie. De verpleegkundig specialist of arts beoordeelt in welke fase van genezing de wond zich bevindt en stelt de diagnose. 

Aanvullende onderzoeken

Zo nodig wordt er aanvullend onderzoek gedaan om de diagnose te kunnen stellen. Enkele veelvoorkomende onderzoeken zijn:

• Bloedonderzoek: voor het bepalen van bloedwaarden zoals ontstekingswaarden, cholesterolgehalte of de bloedglucosewaarde.
• Bacteriologisch onderzoek: hiermee wordt bepaald of er bacteriën aanwezig zijn die de wondgenezing negatief beïnvloeden.

Bij wonden aan de benen of voeten:

• Enkel-armindex of de teen-armindex: hierbij wordt de bloeddruk aan de armen en benen of tenen gemeten. Het is een echografie van de aderen. Deze onderzoeken geven informatie over de doorbloeding van de benen.
• Röntgenonderzoek: hiermee is de kwaliteit van het bot en een eventuele afwijkende stand te beoordelen.

Behandelplan

In overleg met de patiënt wordt een behandelplan opgesteld. De behandeling van wonden is gericht op de wondgenezing en (indien van toepassing) op het verminderen van pijn en het bestrijden van onaangename geur. Daarnaast richt de wondbehandeling richt zich ook op andere factoren die van invloed kunnen zijn op de wondgenezing, zoals leefstijl en medicijngebruik. 

De wondbehandeling vindt plaats in het Wondexperisecentrum in het ziekenhuis en bij de patiënt thuis, veelal in samenwerking met de thuiszorg.

Wondgenezing

Wondgenezing verloopt in fases. Door verschillende oorzaken kan de wondgenezing worden vertraagd of kan er zelfs sprake zijn van verslechtering van de wond.

Factoren die van invloed zijn op de genezing van de wond zijn bijvoorbeeld:

• de grootte en diepte van de wond;
• de plaats van de wond;
• de doorbloeding van het weefsel
• afwijkingen in de bloedstroom (spataderen);
• voeding;
• aanwezigheid van andere ziekten of aandoeningen zoals bijvoorbeeld diabetes mellitus;
• psychische toestand van de patiënt;
• medicijngebruik;
• leeftijd;
• roken;
• drugsgebruik.

Pijnklachten

Pijn kan vertragend werken op wondgenezing, omdat het een gezonde nachtrust kan verstoren die nodig is voor herstel. Daarnaast kan pijn u belemmeren voldoende te bewegen, wat nodig is voor een goede doorbloeding. Het is belangrijk om pijnklachten te melden, zodat dit aangepakt kan worden.

Wat kunt u zelf doen

Door een gezonde leefstijl kunt u zelf bijdragen aan optimale omstandigheden voor de wondgenezing. Belangrijk voor snelle genezing zijn:

• gezonde voeding;
• een gezond gewicht;
• voldoende rust;
• voldoende beweging (minimaal 5 dagen in de week een half uur per dag wandelen);
• goede hygiëne;
• niet roken;
• goed passende kleding en schoenen.