Vernauwde halsslagader

Een halsslagader kan vernauwd of verstopt zijn als gevolg van slagaderverkalking. Bij het ouder worden, blijven steeds meer vet en andere stoffen (plaque) aan de binnenkant van onze slagaders plakken. In de loop van de tijd verandert de samenstelling van de plaque in een harde schil. Die ophoping van stoffen heet slagaderverkalking. Het bloed kan hierdoor slechter doorstromen.

Een vernauwde of zelfs volledig verstopte halsslagader geeft niet altijd klachten. Dit komt doordat er verschillende slagaderen zijn die samen de hersenen van bloed voorzien. Als een van de slagaderen verstopt raakt, nemen andere slagaderen doorgaans de functie van de verstopte slagader over. Wel kan een vernauwing in de halsslagader een beroerte (CVA) of een TIA veroorzaken. Dit komt doordat een klein bloedpropje of een klein stukje vaatkalk uit de wand van de vernauwde slagader losraakt. Dit propje zorgt ervoor dat de bloedtoevoer naar de hersenen (tijdelijk) onvoldoende is. De hersenen krijgen dan te weinig zuurstof. Het gevolg is een herseninfarct (CVA of een TIA) of beroerte. Dit is te merken aan uitvalsverschijnselen aan één zijde van het lichaam. Ook kan de spraak of het gezichtsvermogen gestoord zijn. Bij een TIA verdwijnen deze verschijnselen binnen enkele minuten tot uren. Bij een herseninfarct( beroerte) is er sprake van blijvende verschijnselen.

Behandelmogelijkheden

Het is belangrijk dat een vernauwing in de halsslagader niet erger wordt. Dit kan zoveel mogelijk worden voorkomen door:

Een gezonde leefstijl

Om te zorgen dat de halsslagader niet verder vernauwt, is een gezonde leefstijl belangrijk. Dat betekent:

• niet roken;
• voldoende bewegen;
• gezond en gevarieerd eten met weinig zout en weinig verzadigd vet.

Medicijnen die slagaderverkalking remmen

Het kan nodig zijn om medicijnen tegen hoge bloeddruk en/of een te hoog cholesterol te gebruiken. Na een TIA of beroerte krijgt men medicijnen die ervoor zorgen dat de bloedplaatjes minder snel samenklonteren.

Operatie

Alleen bij ernstige vernauwingen (50% of meer) én als u al een TIA of beroerte hebt gehad bestaat er een indicatie tot operatie. Een operatie aan de halslagader is een risicovolle ingreep. Het grootste gevaar is dat er tijdens de operatie brokjes vaatkalk loslaten, die met de bloedstroom mee naar de hersenen gaan. Op die manier kan een nieuw herseninfarct ontstaan, terwijl de operatie juist bedoeld is om nieuwe herseninfarcten te voorkomen. De kans dat dit gebeurt, is 2% tot 5%. Er moet daarom heel zorgvuldig worden afgewogen of een operatie de juiste keuze is. Deze afweging wordt in overleg gemaakt door de patiënt, de vaatchirurg en de neuroloog.

Een operatie aan de halsslagader herstelt de hersenschade die door het herseninfarct is veroorzaakt niet.
Het is niet zinvol om een volledig afgesloten halsslagader opnieuw te openen. Als de slagader helemaal dicht zit, kan er geen verplaatsing van plaque meer plaatsvinden. De andere halsslagaders nemen de functie van de gesloten slagader dan over.