Kenniscentrum › Ziekten/aandoeningen › Aneurysma › Aneurysma

Aneurysma

Verwijding van een slagader

Een aneurysma is een plaatselijke verwijding van een slagader In veel gevallen betreft het de grote lichaamsslagader ( aorta). De vaatwand is ter plaatse van het aneurysma slapper en dunner dan normaal, waardoor de vaatwand uitrekt.

De aorta is de grootste en belangrijkste slagader van het lichaam. De aorta vervoert zuurstofrijk bloed van het hart naar alle organen en weefsels van het lichaam. Normaal is de doorsnede van de buikaorta ongeveer 2 cm. Is de doorsnede meer dan anderhalf keer zo groot (groter dan 3 cm), dan spreken we van een aneurysma.

Soorten aneurysma's

Aneurysma's kunnen in alle bloedvaten ontstaan. Veruit het meest voorkomend is een aneurysma in de buikaorta. Maar ook in de bloedvaten van de hersenen, bekken, knieholte of een slagader in de borstholte kan een aneurysma ontstaan.
Meer informatie over diverse aneurysma's vindt u ook op Hartstichting.nl/vaatziekten/aneurysma

Het meest voorkomend zijn aneurysma's in de:

buikholte (Abdominaal Aorta Aneurysma of AAA)
borstholte (Thoracaal Aorta Aneurysma of TAA)

Een combinatie komt ook voor. Dat heet een Thoraco-Abdominaal Aorta Aneurysma (TAAA).

Aneurysma in de hersenen: Beroerte

Een aneurysma in de hersenen kan soms leiden tot een hersenbloeding (ook wel een beroerte genoemd of een CVA). De behandeling van een CVA of TIA valt niet onder het specialisme Vaatchirurgie maar wordt verder uitgelegd bij Neurologie.
De Hartstichting heeft een uitgebreide brochure: 'Na een beroerte, zichtbare en onzichtbare gevolgen'.
Zie voor meer informatie over een hersenbloeding ook het kenniscentrum Neurologie: Een beroerte (CVA) of TIA en Nazorgpolikliniek CVA en TIA

Klachten bij een aorta-aneurysma

Er kan een drukkend of kloppend gevoel in de buik ontstaan door een aneurysma, maar de meeste mensen hebben helemaal geen klachten. Een aneurysma wordt vaak per toeval ontdekt tijdens een echografie of een CT-scan van de buik.

Een aneurysma groeit meestal langzaam. Als de vaatwand van een groot aneurysma scheurt, ontstaat een levensgevaarlijke situatie en is een operatie dringend nodig.

Oorzaken van een aneurysma

Een aneurysma wordt beschouwd als een van de vormen van slagaderverkalking.
Er zijn belangrijke risicofactoren voor het ontstaan van een aneurysma:

roken;
hoge bloeddruk;
overgewicht;
erfelijke aanleg

Roken en hoge bloeddruk zijn risicofactoren voor slagaderverkalking (atherosclerose).
Behalve deze algemene risicofactoren voor hart- en vaatziekten, zijn er ook specifieke oorzaken voor een aneurysma, zoals:

een zwakke plek in de slagader;
een zware klap bij bijvoorbeeld een auto-ongeluk;
Bij sommige aandoeningen is het bind- en steunweefsel van de bloedvaten niet goed opgebouwd. Voorbeelden zijn het syndroom van Marfan en het syndroom van Ehlers-Danlos.

Diagnose stellen

In 75% van de gevallen wordt een aneurysma per toeval ontdekt. Om de diagnose goed te kunnen stellen is er aanvullend onderzoek nodig: een echografie van de grote buikslagader.

Het is belangrijk om een aneurysma regelmatig te laten controleren. De vaatchirurg of verpleegkundig specialist geeft aan hoe vaak dit nodig is. Het is afhankelijk van de grootte van het aneurysma en hoe snel deze groeit. De meeste aneurysma's groeien slechts enkele millimeters per jaar. Als de doorsnede van de aorta kleiner is dan 5 cm is meestal alleen controle door middel van een echografie nodig.

Als de doorsnede van de aorta groter is dan 5 cm, volgt er extra CT-onderzoek om het behandelplan te bepalen. Het is belangrijk het hele aneurysma in beeld te brengen: